Lời người phiên dịch: Tôi thường đọc tập san “America Magazine” do các linh mục Dòng Tên thực hiện để theo dõi tin tức về Giáo Hội Công Giáo, Thần học và giáo lý. Tôi cũng đặc biệt chú tâm đến  các đấng chủ chăn tối cao của giáo hội Công giáo, nhất là Đức Giáo hoàng và các Đức Hồng Y nổi bật. Sau đây là một cuộc phỏng vấn đặc biệt của America Magazine với Đức Hồng Y Gracias, một vị Hồng y thân tín của ĐGH Francis và của Đức Tân Giáo Hoàng Leo XIV. Qua bài phỏng vấn nầy, hy vọng chúng ta sẽ hiểu biết thêm về Đức Cố GH Francis và Đức Tân GH Leo XIV. –

Phaolô Nguyễn Văn Sáng, 58.

 

Gerard O’ConnellMay 28, 2025

 

 

Cardinal Oswald Gracias of Mumbai, India, speaks during a news conference on the Synod of Bishops on synodality at the Vatican Oct. 7, 2024. (CNS photo/Justin McLellan)

 

 

“Tôi rất ngạc nhiên về tốc độ mà ngài [Đức Hồng y Robert Francis Prevost] đã bước vào vị trí Giáo hoàng. Ngài thoải mái, lãnh đạo và đáp ứng nguyện vọng của mọi người. Vì vậy, tôi rất nhiệt tình. Đó là lý do tại sao tôi liên tục nói rằng chỉ có Chúa mới có thể chọn người, chuẩn bị cho người và trao người cho chúng ta.”

Đó là những gì Đức Hồng y Oswald Gracias, Tổng giám mục danh dự của Bombay (Mumbai), đã nói với phóng viên Vatican của tập san America trong cuộc phỏng vấn độc quyền này vào ngày 17 tháng 5, được thực hiện tại Santa Marta, nhà khách Vatican nơi mà hầu hết các hồng y tá túc trong suốt mật nghị và nơi Đức Giáo hoàng (ĐGH) Francis đã sống và qua đời. Hồng y Gracias đã tham dự các cuộc họp tiền mật nghị của các hồng y (được gọi là Tổng hội đồng) nhưng không thể bỏ phiếu bầu giáo hoàng mới vì ngài đã bước sang tuổi 80 vào ngày 24 tháng 12 năm 2024.

Là một trong những giáo sĩ lỗi lạc nhất của Á Châu, Đức Hồng y Gracias được ĐGH Benedict bổ nhiệm làm tổng giám mục Bombay, Ấn Độ vào năm 2006 và được phong chức Hồng y vào năm 2007. Ngài từng giữ chức chủ tịch Hội đồng Giám mục Công giáo Ấn Độ và Liên đoàn các Hội đồng Giám mục Á Châu (2013-2019). Ngài cũng tham gia mật nghị năm 2013 bầu ĐGH Phanxicô.

Trong cuộc phỏng vấn này, Hồng y Gracias không chỉ nói về niềm vui lớn lao của mình khi bầu được ĐGH Leo XIV mà còn nói về mối quan hệ thân thiết của mình với ĐGH Phanxicô, tư cách thành viên của ngài trong hội đồng cố vấn hồng y và lý do tại sao ngài coi Đức Phanxicô là một vị thánh và cầu nguyện với ngài hàng ngày.

Chúng ta đã có một vị giáo hoàng mới. Đức Hồng y có ngạc nhiên không?

Tôi rất vui mừng. Tôi ngạc nhiên vì ngài không có tên trong danh sách được nêu trên các phương tiện truyền thông hoặc trong các cuộc thảo luận, ngài không nổi tiếng nhưng là một người được chuẩn bị lý tưởng. Vì vậy, đối với tôi, đó là khoảnh khắc xuất thần, vui mừng. Một lần nữa, đức tin của tôi được củng cố. Chúa Thánh Thần ở cùng Giáo hội và khiến sự hiện diện của ngài được cảm nhận mạnh mẽ tại mật nghị này. Tôi đã tham dự mật nghị trước. Lúc đó tôi đã cảm thấy điều đó, và lần này tôi cũng thấy rất rõ; nếu không có sự can thiệp của Chúa Thánh Thần, 133 nhà lãnh đạo của Giáo hội đã không thể họp lại và trong vòng 24 giờ đã có được đa số hai phần ba cho một ứng cử viên chung.

Tôi đã gặp ĐGH Leo XIV trước khi ngài trở thành Giáo hoàng. Ngài đã chuẩn bị rất kỹ, rất chân thực, đến mức tôi cảm thấy ngài là câu trả lời của Chúa. Chúa Thánh Thần đã ban cho chúng ta một vị Giáo hoàng mà chúng ta cần, mà Giáo hội cần và thế giới cần vào thời điểm này trong lịch sử. Tôi nghĩ rằng Giáo hoàng nên là một nhà lãnh đạo của thế giới, một nhà lãnh đạo đạo đức của thế giới.

Đó là một sự chuyển tiếp rất suôn sẻ, và tôi nghĩ đó là ý Chúa. Nhìn xung quanh, tôi có thể thành thật nói rằng không ai chuẩn bị tốt đẹp như ngài, không ai phù hợp hơn ngài [để được bầu làm Giáo hoàng]. Vì vậy, đối với tôi, đó là giây phút của đức tin, giây phút của niềm vui, giây phút của sự mong đợi và hy vọng thực sự và hướng về phía trước. Á Châu muốn hợp tác tối đa với ngài.

Đức Hồng y đã gặp và nói chuyện với DGH Leo XIV. Ngài mô tả Đức Tân Giáo hoàng như thế nào?

Tôi đã gặp ngài một vài lần [trước khi ngài trở thành giáo hoàng], và chúng tôi đã có những cuộc thảo luận nghiêm chỉnh về những vấn đề mà tôi đang nghiên cứu. Tôi thấy rất vui khi được nói chuyện với ngài. Tôi thấy ngài rất thông minh. Ngài đi thẳng vào vấn đề ngay lập tức. Ngài rất tinh ý. Ngài không nói nhiều; ta phải hỏi ngài những câu hỏi và sau đó ngài sẽ rất cởi mở. Tôi thấy ngài là người hiểu rõ tâm trí mình, người nhìn thấy vấn đề, người yêu giáo hội rất nhiều, người thực sự có tinh thần của một người tôn giáo tận tụy với giáo hội—có lẽ đó là tinh thần Augustin. Ngài có sức mạnh nội tâm sâu sắc để có thể đối diện với khó khăn. Đó là những gì tôi cảm thấy. Có lẽ đó là đời sống cầu nguyện của ngài, đó là một tinh thần có sức mạnh nội tâm sâu sắc.

ĐGH Leo không phải là Phanxicô II, ngài là Leo XIV. Điều đó rất rõ ràng từ tính cách của ngài, từ cuộc thảo luận của tôi với ngài, nhưng ngài hoàn toàn theo đường lối của ĐGH Phanxicô, về các ưu tiên, về định hướng của giáo hội, về thần học, đời sống chính trị, đạo đức, kinh tế. Tôi nghĩ ngài là người lý tưởng cho giáo hội [vào thời điểm này trong lịch sử]. Tôi thực sự cảm ơn Chúa Thánh Thần đã khiến sự hiện diện của Đức Tân Giáo hoàng được cảm nhận mạnh mẽ trong mật nghị.

Khi nhìn về tương lai, Đức Hồng y thấy gì?

Tôi thấy sự liên tục rất rõ ràng với ĐGH Phanxicô. Tôi thấy một tòa nhà dựa trên [di sản của Phanxicô]. Tôi thấy một Giáo hoàng sẽ có liên quan [với mọi người]; các thông điệp của ngài sẽ có liên quan. Ngài đã nói về trí thông minh nhân tạo (artificial intelligence), ngài đã nói về một "Rerum Novarum" [Of new things, đổi mới] mới, và ngài đã nói nhiều lần về hòa bình, đó là lời đầu tiên của ngài, và ngài đã lặp lại điều đó ở nhiều cấp độ khác nhau kể từ đó.

Tôi rất vui vì vị Tân Giáo hoàng cởi mở với tất cả mọi người. Ngài không chỉ ngồi trong Bộ Giám mục, ngài cởi mở với thế giới. Ngài luôn cập nhật những thách thức; ngài biết thế giới, không chỉ giáo hội, đang phải đối diện với điều gì. Ngài biết các vấn đề kinh tế, các vấn đề về ý thức hệ, các vấn đề chính trị mà trí thông minh nhân tạo có thể gây ra; nó có thể làm mất ổn định thế giới theo nhiều cách và có thể kiểm soát và phi nhân tính hóa thế giới.

Tôi cũng thấy ngài rất có hệ thống và chiến lược theo ý nghĩa là biết mình đang đi đâu; ngài có một kế hoạch, lớn hơn những gì các bài nói chuyện của ngài thể hiện. Có một tiến trình nhất định, một kế hoạch nhất định, và ngài đang thực hiện điều đó. Tôi rất ngạc nhiên về tốc độ mà ngài đã bước chức vụ Giáo hoàng. Ngài rất thoải mái, lãnh đạo và ngài đang thực hiện nguyện vọng của mọi người. Vì vậy, tôi rất nhiệt tình. Đó là lý do tại sao tôi liên tục nói rằng chỉ có Chúa mới có thể chọn ngài, chuẩn bị cho ngài và trao ngài cho chúng ta.

Đức Hồng y đã có mặt trong cuộc họp đầu tiên của Tân Giáo hoàng với tất cả các hồng y, kéo dài khoảng hai giờ. Ngài hiểu như thế nào?

Tôi cảm thấy cuộc họp là một thông điệp gửi đến các hồng y. Thông điệp là thế này: "Quý vị quan trọng đối với tôi, tôi sẽ cần sự giúp đỡ của quý vị, tôi cần sự hỗ trợ của quý vị để lãnh đạo giáo hội."

Tôi nghĩ rằng Đức Giáo hoàng đã nghe hầu hết những gì họ nói trước đó, vì vậy ngài không cần phải ghi chép. Một lần nữa, ngài đưa ra ưu tiên của mình là tuân theo Công đồng Vatican II, bảo đảm rằng giáo hội tiến lên theo đường lối của Đức Phanxicô—công đồng. Nhưng ngài cũng nói về việc chúng ta cùng nhau làm việc. Đó là một cuộc họp tốt đẹp, nhưng tôi nghĩ cuộc họp này chính yếu là để nói rằng, “Tôi thích lắng nghe,” và để nói với các Hồng y, “Tôi cần quý vị. Cảm ơn quý vị. Tôi cần sự giúp đỡ của quý vị.” Tôi nghĩ đó không chỉ là một cuộc họp, đó là thông điệp.

Đức Hồng y đã ở bên Đức Phanxicô trong suốt triều đại giáo hoàng của ngài. Ngài là một trong những thành viên của Hội đồng cố vấn Hồng y của ngài, từ đầu đến cuối. Điều gì còn đọng lại trong trái tim ngài từ kinh nghiệm đó?

Bây giờ tôi rất trân quý điều đó. Ý tôi là, tôi hối tiếc vì trước đây tôi đã không trân quý điều đó nhiều hơn nữa, nhưng khi nhìn lại những năm tháng này, tôi muốn nói rằng đó là một kinh nghiệm tâm linh, một kinh nghiệm cá nhân ngày càng phát triển trong giáo hội. Khi ngài bổ nhiệm tôi, tôi nhớ đã hỏi Bộ trưởng Ngoại giao, Hồng y Bertone, "Tôi phải làm gì?" Ngài trả lời, "Tôi không biết. Nhưng giáo hoàng bảo tôi liên lạc với ngài và nói với ngài rằng ngài muốn ngài phục vụ giáo hội." Tôi nói, "Tôi cảm thấy mình không đủ năng lực, tôi không xứng đáng với điều này, nhưng bất cứ điều gì ngài muốn tôi sẽ làm."

Và vì vậy, khi chúng tôi họp lại, tôi nghĩ sẽ chỉ họp một hoặc hai lần một năm, giống như [xảy ra] với các giáo đoàn Vatican, nhưng ngay trong cuộc họp đầu tiên, vào tháng 10 [năm 2013], Đức Phanxicô đã nói, "Tôi muốn gặp tất cả quý vị thường xuyên ở đây", và ngài đã cho chúng tôi biết ngày họp tiếp theo. Sau đó, tôi ngạc nhiên khi thấy các cuộc họp được chuẩn bị kỹ lưỡng, nghiêm túc; có theo dõi, có hậu quả. Có một chương trình nghị sự mà ngài đã phê duyệt. [Đức Hồng y] Oscar Maradiaga là điều phối viên của chúng tôi, và ngài đã chuẩn bị rất kỹ. Oscar thường ngồi với tôi để thảo luận về cuộc họp trước và chuẩn bị cho cuộc họp tiếp theo. Đức Thánh Cha rất coi trọng chúng tôi và tôi nghĩ ngài đã đưa ra nhiều quyết định quan trọng sau khi tham khảo ý kiến của chúng tôi.

Có thể ngài không thảo luận sâu về chúng, vì đó là phong cách Francis của riêng ngài. Ngài đưa ra một ý tưởng và sau đó hỏi, "quý vị nghĩ gì về điều này?" Và sau đó, chỉ rất lâu sau đó, chúng tôi mới nhận ra tại sao ngài lại hỏi chúng tôi điều đó, vì ngài đang thí nghiệm thực tế cho một điều gì đó. Vì vậy, tôi nghĩ rằng đó là một nhóm mà ngài chia sẻ một cách cởi mở những gì mà ngài đang nghĩ, những gì ngài đang lập kế hoạch, và ngài rất coi trọng nhóm. Đó không chỉ là một nhóm tham vấn đơn thuần. Ngài đã đưa ra những quyết định quan trọng  sau khi tham vấn với chúng tôi.

Tôi muốn thành thật nói rằng đôi khi tôi không đồng ý với Đức Giáo hoàng [Phanxico] và nói với ngài như vậy. Tôi muốn ngài nhìn nhận theo một góc nhìn khác; thành thật mà nói, tôi luôn cảm thấy rằng tôi nên nói với ĐGH rằng tôi không hoàn toàn đồng ý về một điều gì đó. Nhưng khi nhìn lại, ĐGH đã đúng rất nhiều lần. Tôi cho rằng ngài có ân sủng của Chúa, ĐGH có sự khôn ngoan. Kinh nghiệm đã làm sâu sắc thêm đức tin của tôi vào giáo hội.

Tôi cũng muốn nói rằng ĐGH Phanxicô là một vị thánh; ngài là người đưa ra quyết định trong lời cầu nguyện. Tôi thường hỏi ngài, "Tại sao ngài nói thế?" Và ngài nói, "Tôi cảm thấy Chúa Jesus muốn điều đó" hoặc, như ngài đã nói trong nhiều lần, "Chúa muốn điều này". Tôi nghĩ rằng ĐGH đã đưa ra quyết định trong nhà nguyện trong lời cầu nguyện. Ngài là một người rất bình dân; ngài đùa giỡn với chúng tôi lúc đầu, và trêu chọc chúng tôi, và ngược lại. Vì vậy, cũng có khía cạnh nhân văn của Francis mà tôi thấy trong những cuộc họp này, ngài cười. Nhưng ngài muốn làm những gì tốt nhất cho giáo hội mà không do dự. Một lần nữa, ngài là người không sợ hãi. Ngài biết về sự phản đối, tôi muốn nói như vậy. Có sự cản trở, và tôi cũng đã nói chuyện với ngài về điều đó, nhưng ngài không sợ hãi.

ĐGH Francis không bao giờ khuất phục vì sợ hãi. Ngài đã tiến lên vì biết rằng Chúa muốn điều đó, và rằng sứ mệnh của ngài với tư cách là người đứng đầu giáo hội là lãnh đạo giáo hội. Ngài dũng cảm, chân thành, quyết tâm cống hiến hết mình cho giáo hội, không sợ chết. Tôi đã nói về sự an toàn với ngài, nhưng ngài không sợ chết. Ngài tin rằng Chúa sẽ bảo vệ ngài miễn là ngài còn cần. Ngài là một người rất tận tụy. Tôi đã cầu nguyện với ngài rồi.

 

Có điều gì mà Đức Hồng y học được rất nhiều từ ĐGH Francis không?

Tôi thấy ngài rất quan tâm. Khi tôi không khỏe, ngài lo lắng. Ngài là Giáo hoàng, tôi là Giám mục, nhưng tôi cảm thấy ngài là một người bạn. Ngài quan tâm đến bạn, lo lắng cho bạn và muốn giúp bạn; ngài muốn ở đó nếu người bạn cần ngài. Ngài thường hỏi tôi về công việc, v.v.; ngài muốn xem liệu ngài có thể giúp được gì không. Vì vậy, tôi chắc chắn sẽ thương nhớ ngài.

ĐGH Francis muốn đến Ấn Độ, nhưng ngài chưa bao giờ đến đó, và đó không phải lỗi của ĐGH hay của Đức Hồng y.

Tôi muốn nói rằng tôi là người đại diện—người đại diện của Vatican và cả là người đại diện của chính phủ Ấn Độ. ĐGH Francis thường hỏi tôi rằng ngài rất muốn đến Ấn Độ. Tôi không biết liệu tôi có nên quyết liệt hơn với chính phủ hay không, nhưng đã có lời mời chính thức, mọi người đều biết điều đó. Tôi đã nói chuyện trực tiếp với Thủ tướng nhiều lần thay mặt cho ĐGH Francis và Thủ tướng [Modi] luôn muốn [ĐGH đến]. ĐGH Francis, hơn một lần, nói rằng ngài thích Modi. Ngài thích Modi, bởi vì mỗi lần ngài gặp ông ấy, họ đều “kết nối” (connected), nhưng ĐGH chưa bao giờ đến Ấn Độ. Tôi không biết tại sao? Lỗi của ai? Có lẽ tất cả chúng tôi đều phải chịu trách nhiệm chung. Tôi xin lỗi về điều đó. Tôi cảm thấy xin lỗi vì đã không thực hiện được sự mong muốn mà ĐGH đã nói với tôi ngay từ đầu.

ĐGH Francis kể với tôi rằng khi còn là một tu sĩ Dòng Tên trẻ tuổi, ngài đã mơ ước được làm việc ở Ấn Độ hoặc Nhật Bản. Ngài đã nhắc đến cả hai quốc gia này và nói rằng ngài muốn đến và làm việc ở đó. Nhưng ngài nói, "Tôi chưa bao giờ đến, nhưng tôi muốn đến và xem nơi đó." Tôi phải nói rằng, vì tôi muốn công bằng, chính phủ cũng đã có những cuộc nói chuyện riêng với tôi về chuyến thăm của ngài, và nó đã bị “trật bánh xe”. Tôi nghĩ rằng có những thế lực chống lại nó.

Ngài ngụ ý là các lực lượng chính trị?

Đúng, các thế lực chính trị không cho phép điều đó. Họ [chính phủ] cứ nói với tôi rằng "Được, được, được". Chúng tôi đã có nhiều cuộc thảo luận và chúng tôi đã đạt được tiến triển, nhưng rồi đột nhiên họ lại quay lưng lại với tiến triển đó.

Có lẽ người kế nhiệm của ngài, ĐGH Leo XIV, sẽ đến thăm Ấn Độ với tư cách là Giáo hoàng?

Tôi hy vọng là vậy.

 

Phaolô Nguyễn Văn Sáng, 58 phiên dịch

** Tác giả Gerard O’Connell; Gerard O’Connell là phóng viên Vatican của tập san America và là tác giả của quyển sách The Election of Pope Francis: An Inside Story of the Conclave That Changed History. Ông viết tin về Vatican từ năm 1985.

Muốn đọc nguyên văn Anh ngữ, xin vào link dưới đây:

https://mail.google.com/mail/u/0/#inbox/FMfcgzQbfTxzTfTGfsDHSFdVjRpZDfdL?compose=prDfqjnWqDjXCXwqjcgJhGHkZTgspdWbbRkVTJJvXtXsNnXRhBVJhrhFfhWdPLWZvNzTFppNPGKHmCxBjddBkwkZDfTbRVZsFDMmJWXwmCqTrGTXfRFJLSpTdRQLrfGtkQQNnDTqbKVhsWHHJmrmxZRG

 

--
You received this message because you are subscribed to the Google Groups "exlurooverseas" group.
To unsubscribe from this group and stop receiving emails from it, send an email to exlurooverseas+unsubscribe@googlegroups.com.
To view this discussion visit https://groups.google.com/d/msgid/exlurooverseas/CAL_Sf7VtrZnsr-T%2BAJOJhvyYYg2teKoP5rjYhvcXyP-nF3RuwA%40mail.gmail.com.

Sang Nguyen